In 2024 stopten tweeduizend fysiotherapeuten met hun beroep. De reden: de tarieven zouden te laag zijn. Experts waarschuwen: patiënten gaan merken dat het lastiger is een afspraak te maken.

Jaarlijks gaan meer dan vier miljoen mensen naar een fysiotherapeut. Door de vergrijzing zal dat aantal nog toenemen, maar het aantal fysiotherapeuten in ons land wordt schaarser. In een jaar tijd lieten 2000 van de bijna 35.000 fysiotherapeuten zich uit het BIG-register voor zorgverleners schrappen. Ook het aantal studenten dat voor een opleiding fysiotherapie kiest daalt. Vorig jaar startten ruim 2400 eerstejaars, een kleine 300 minder dan in 2020.

En dat gaat de patiënt merken, stellen experts. Op een plekje bij de bekkenfysio moeten mensen nu soms al drie maanden wachten. Op sommige plekken geldt dat ook al voor mensen die last hebben van hun schouders. Formeel mag de wachttijd niet langer zijn dan vijf dagen.

Tarieven te laag

Fysiotherapeuten klagen al jaren dat de tarieven voor behandelingen (rond de 35 euro voor een half uur) te laag zijn en willen dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een minimumbedrag invoert. In de Tweede Kamer is daartoe een motie aangenomen. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vraagt de NZa om oplossingen.

“Fysiotherapeuten hebben een belangrijke rol in ons zorgstelsel. Zij nemen druk weg bij huisartsen en nemen zorg over van ziekenhuizen en andere tweedelijnszorginstellingen,” verklaart een woordvoerder.

Aan de lage kant

“Een hamburgerbakker bij McDonald’s kan in het weekend meer verdienen dan een beginnende fysiotherapeut,” stelt Lodi Hennink, voorzitter van beroepsvereniging KNGF.

Maar zijn die tarieven dan echt zo slecht? Gezondheidseconoom Wim Groot stelt dat ze zeker ‘aan de lage kant’ zijn. Tegelijkertijd vindt hij dat fysiotherapeuten ook hand in eigen boezem moeten steken. “Die moeten meer laten zien wat het effect van hun behandelingen is. Een deel heeft daar weerstand tegen.”

Onderzoeker Thomas Hoogeboom van Radboudumc ziet het tegenovergestelde. In een onderzoek toonde Radboudumc aan dat fysiotherapeuten die tijd en financiële ruimte krijgen om betere gesprekken met kwetsbare ouderen te voeren, betere resultaten in minder sessies boeken. Ook de zorgkosten namen af. Hoogeboom: “Ik dacht: dat gaan we even regelen met zorgverzekeraars. Maar dat bleek lastig. Van één verzekeraar hoorden we dat het aanvullend pakket dat jaar gericht was op jonge hockeyspelers die hun enkel verzwikten, niet op bewezen zorg voor kwetsbare ouderen. Dat was een bittere pil.”

Fysio’s vertrekken

In een analyse beaamt ABN Amro de toenemende druk. “We zien een hoge uitstroom en praktijken die meer moeite krijgen om personeel te vinden,” aldus Charlotte van Laar, sectorspecialist fysiotherapie. Fysiotherapeuten vertrekken naar andere sectoren waar ze meer kunnen verdienen. Of ze gaan naar het ziekenhuis, omdat daar wél een cao geldt en de salarissen hoger zijn.

Volgens sommige zorgverzekeraars is er echter weinig aan de hand. VGZ stelt dat 79 procent van de praktijken een ‘marktconform tarief’ krijgt en komen er juist meer fysiotherapeuten bij. Zorgverzekeraars krijgen ook geen signalen over wachtlijsten. Volgens Zilveren Kruis is er een ruim aanbod.

Een woordvoerder van zorgaanbieder CZ voegt toe: “Als de tarieven de kosten niet zouden dekken, zouden veel meer praktijken moeten omvallen en zouden we geen opkomst van private investeerders zien.”

Menzis erkent wel dat ‘een inhaalslag nodig is’ en vindt dat alle zorgverzekeraars de tarieven moeten verbeteren, omdat anders oneerlijke concurrentie ontstaat.